Dat dieren een dag-en-nachtritme hebben is bij de meeste mensen wel bekend. Niet veel mensen weten echter dat álle organismen leven volgens dit ritme. Dus ook planten! Heb je toevallig een Calathea in huis? Dan zal je misschien wel eens hebben gezien (of gehoord) dat deze plant aan het eind van de dag zijn bladeren sluit. In de ochtend klappen de bladeren weer open. Dit is ook wel de reden waarom de plant de ‘Living Plant’ wordt genoemd. In de bladeren en bladcellen zitten bepaalde ionen die anders reageren op blauw licht (dit zit veel in daglicht) dan op rood licht (dit licht komt ’s nachts meer voor). Ook bij andere planten heeft licht invloed op het dag-en-nachtritme. Echter zijn er ook nog andere factoren die van invloed zijn. In deze blog lees je meer over het dag-en-nachtritme van planten.
Het dag-en-nachtritme van planten: Deze factoren hebben hier invloed op
In de inleiding heb je al kunnen lezen dat de factor licht heel belangrijk is voor het dag-en-nachtritme van planten. Het openen en sluiten van de bladeren in de ochtend en avond van de Calathea plant is hier een goed voorbeeld van. Ook bij de Hibiscus zie je dat de bloemen zich ’s avonds bijna helemaal sluiten om dan de volgende dag (wanneer de zon weer begint te schijnen) open te gaan. Ook de temperatuur (en temperatuurverschillen) kunnen van invloed zijn op het dag-en-nachtritme van planten. Uiteraard hebben planten, net als andere organismen ook een interne biologische klok. Uit onderzoek is gebleken dat naast de interne biologische klok, licht en temperatuur nog andere factoren meespelen bij het dag-en-nachtritme van planten. Namelijk suiker en vrije zuurstofradicalen!
De invloed van suiker op de biologische klok van planten
Het verband tussen suikers en planten wordt vooral gelegd in combinatie met licht. Overdag wordt koolstofdioxide door middel van zonlicht (en water) omgezet in suiker. Dit proces wordt fotosynthese genoemd. Bij fotosynthese komt er ook zuurstof vrij. De suikers gebruikt de plant om van te leven. Wetenschappers van de universiteit van York hebben onderzoek gedaan met de zandraket plant om te kijken of suiker (ook los van zonlicht) invloed heeft op de biologische klok van planten. Uit dit onderzoek is gekomen dat suiker inderdaad van invloed is op het bijstellen van de biologische klok van planten!
Zuurstofradicalen en het dag-en-nachtritme van planten
Door recente onderzoeken zijn biologen er dus al achter gekomen dat zowel licht, temperatuur als suiker van invloed zijn op de biologische klok van planten. Tijdens deze onderzoeken ontdekten ze dat ook zuurstofradicalen een belangrijke rol spelen in het proces van het bijstellen van de biologische klok. Superoxide is een reactieve vorm van zuurstof die toeneemt door sucrose. De superoxide-radicaal is enorm belangrijk voor het activeren van het gen dat is gekoppeld aan de (precieze) timing van de biologische klok.
