Ik vind het erg leuk om te fotograferen tijdens hardloopwedstrijden. Zo fotografeer ik eens per jaar voor het goede doel tijdens Hollen door de Bollen. De hele opbrengst van het evenement komt ten goede van Stichting Roparun. Een stichting die palliatieve zorg voor kinderen en volwassen met kanker ondersteunt. Ik fotografeer ook bij andere (vaak regionale) loopjes. Soms (zoals bij Hollen door de Bollen) ga ik samen met iemand anders (voornamelijk met mijn vader) om foto’s te nemen. Dit vind ik dan ook erg gezellig. Je moet namelijk best vaak wachten tussen de verschillende afstanden. Dan kan je gezellig bijkletsen tussendoor! Hieronder deel ik de instellingen en objectieven die ik gebruik voor het fotograferen van hardlopers tijdens een wedstrijd.
Inhoudsopgave
Camera en objectieven
Ik fotografeer met mijn eigen camera alle evenementen. Een enkele keer gebruik ook mijn drone, maar ik merk dat ik tijdens een hardloopwedstrijd mijn handen vol heb om alle lopers goed op te foto te krijgen. Als ik alleen ga, fotografeer ik vrijwel uitsluitend met een 100-400mm lens en de vaste 35mm. Ik kies dan een leuke plek langs het parcours uit om foto’s te maken, waarbij ik de lopers van afstand al aan zie komen. Ik doe dit het liefst zittend op een krukje. Als ik samen met iemand fotografeer (bijvoorbeeld mijn vader), dan maakt één van ons de overzichtsfoto’s en de ander heeft een meer ‘vrije’ rol, om bijvoorbeeld staand en lopend andere hoeken te fotograferen.
Bij de onderstaande voorbeelden zie je foto’s die ik heb gemaakt tijdens Holen door de Bollen. Ik had hier een meer vrije rol, omdat mijn vader de overzichtsfoto’s maakte. Ik kon dus op zoek naar leuke portretten, unieke hoeken en doorkijkjes. Je kan overigens op alle foto’s uit dit artikel klikken voor de grotere weergave.
Voor de overzichtsfoto’s gebruiken wij dan een 35mm lens. Mijn vader heeft een Sony Cybershot DSC-RX10 mark IV. Dit is een compacte camera met vaste lens. Zijn foto’s maakt hij meestal op 30mm tijdens wedstrijden, maar afhankelijk van het kader en de afstand tot de loper kan dit soms oplopen naar 50mm. Hieronder zie je enkele voorbeeldfoto’s die mijn vader heeft gemaakt. Dit zijn de typische overzichtsfoto’s waar ik het eerder over had.
Instellingen fotograferen van hardlopers tijdens een
Per wedstrijd zijn de instellingen anders. Hieronder geef ik je per belangrijke instelling een korte uitleg welke ik kies voor het fotograferen van hardlopers tijdens een wedstrijd en waarom. Dit zijn natuurlijk geen vaste regels! Experimenteer er dus zelf ook op los. Voor mij is er wel een vaste regel omtrent bestandsformaat: Schiet in RAW.
Sluitertijd
Deze ligt altijd erg snel. Ik gebruik voor alle hardloopwedstrijden een snelle sluitertijd. Afhankelijk van de lichtomstandigheden pas ik dit soms aan. Ik start altijd op 1/500 voor mijn testfoto’s, maar merk dat ik bij de meeste wedstrijden als naar 1/800 of zelfs 1/1000 ga. Je wilt natuurlijk geen bewogen foto’s hebben. Er is tevens vrij weinig ruimte om echt te spelen met sluitertijden en beweging, hoe leuk dit ook soms kan zijn. Het doel is (voor mij althans) om zoveel mogelijk lopers zo scherp mogelijk vast te leggen. Experimenteren met beweging en langzame sluitertijd doe ik in mij vrije tijd.
Tip: Ga je samen met iemand? Maak dan testshots voor de wedstrijd waarbij de ene persoon als een hardloper langs komt rennen. Anders kan je ook een langzaam rijdende fietser of auto fotograferen. Maak meerdere testfoto’s, zodat je er zeker van bent dat dit de juiste instelling voor het evenement en dag is.
Diafragma
Hier zijn de meningen bij fotografen soms nog wat over verdeeld. Ik kies echter vaak voor F/8.0 als ik foto’s maak van hardlopers tijdens een evenement overdag voor de overzichtsfotos’. Voor detailfoto’s of meer portretachtige foto’s ga ik richting F/6.3. Het risico bij een lager F-getal (groot diafragma) is dat niet alle lopers goed scherp in beeld komen. Ook dit moet je goed uittesten tijdens meerdere testshots.
Bij de onderstaande foto koos ik voor F/5.0. Hoewel het een mooi doorkijkje geeft naar de vrouw in het midden, denk ik dat de voorste personen liever een scherpe foto van zichzelf hadden gehad. Deze mensen heb ik niet scherp op de foto staan (ook niet bij mijn andere foto’s). Erg jammer. Ik had hier beter (omdat er een hele groep mensen aan kwam) iets terug kunnen zoomen en een hoger f-getal kunnen pakken. Een leermoment dus!
ISO-waarde
Hier geldt eigenlijk dezelfde regel die ik vrijwel altijd toe pas: begin met ISO 100 en verhoog deze waar nodig. Bij hardloopwedstrijden begin ik zelf, uit ervaring, vaak al wat hoger met de ISO. Ik merk dat ik vaak uitkomt bij wedstrijden overdag op ISO 800, soms nog iets hoger. Mijn camera kan dit erg goed aan en het beeld wordt dan niet korrelig. Test dit bij jou camera goed uit.
Tip: Vind je dit nog lastig? Dan kan je de ISO ook op automatisch zetten. Als je overdag hardlopers fotografeert kunnen de meeste moderne camera’s prima het licht meten en een ISO voor je bepalen. Dit is echt geen afgang hoor! Ik ken veel fotograferen die dit steeds vaker ook gewoon op deze manier doen.
Autofocus
Stel de autofocus in op continue autofocus (AI Servo of AF-C) om de hardlopers scherp te houden terwijl ze bewegen. Hier kan ik verder kort over zijn.
Opnamestand
Ik gebruik zelf op mijn Sony camera de transportfunctie continue-opname. Ik meen dat dit bij veel andere merken ook wel burst-modus wordt genoemd. Ik stel hier een continue-opname in met de instelling low of medium, zodat ik snel achterelkaar foto’s kan nemen.
Tip van mij: Een hardloper gaat tijdens een hardloopbeweging door meerdere hoofdfasen heen: landingsfase, standfase, zwaaifase, landingsfase. Niet elke fase is erg fotogeniek. Als iemand net land, dan is het gezicht erg raar op de foto. Je wilt dus echt meerdere foto’s maken van de personen, zodat je de persoon treft in de standfase of zwaaifase (zweeffase). Hier is het lichaam en gezicht op zijn mooiste. Let maar eens goed op als je hardloopfoto’s ziet die bij websites of reclames worden gebruikt. Deze zijn allemaal in een mooie fase gemaakt. De burstmodus / continue-opname modus helpt mij hier erg goed bij. Alleen het nabewerken kost soms wel veel meer tijd. Overigens: bij grote groepen tegelijk ontkom je er natuurlijk niet aan dat niet iedereen even mooi op de foto staat..
Vergeet de organisatie / vrijwilligers niet
Tijdens hardloopwedstrijden zijn er veel mensen actief. Dit zijn bijna altijd vrijwilligers. Hoe leuk is het om ook deze mensen op de foto te zetten? Dit zijn bijvoorbeeld de mensen van de EHBO, verkeersregelaars en de fietsers die voor- en achter de groepen fietsen. Bij regionale loopjes is er geen bezemwagen bij de laatste persoon van een afstand, maar vaak gewoon een fietser. Maak zeker ook foto’s van de vrijwilligers! Hieronder een aantal voorbeelden uit mijn eigen archief (o.a. 20 van Alphen, Ter Specke loop en Hollen door de Bollen)
Verdere tips uit ervaring
- Zet niet zomaar elke foto online. Ik kijk mijn foto’s goed na, ook al moet ik er duizenden bewerken na een wedstrijd, plaats geen hele lelijke foto’s van hardlopers.
- Zorg voor een goede locatie, waarbij je een mooi kader hebt, maar waar de hardlopers jou ook kunnen zien.
- Overleg met de organisatie of ze een veiligheidshesje voor je hebben (of neem er zelf een mee)
- Ken de sport. Weet hoe een hardloper beweegt. Zo kan je de loper fotograferen in de juiste hardloopfase.
- Bijzondere mensen? Doen er tijdens de wedstrijd bijzondere mensen mee? Informeer eventueel bij de organisatie of er personen zijn die zij extra op de foto willen hebben.
- Maak niet teveel foto’s. Je moet deze namelijk allemaal tijdens het nabewerken nog eens nakijken.
- Zoek naar bijzondere personen. Bij elke hardloopwedstrijd doen er wel bijzondere personen mee. Bijvoorbeeld mensen die héél snel zijn, mensen die bijzondere kleding dragen of leuk voor je poseren. Dit levert vaak hele gave foto’s op. Op één van de foto’s die ik in dit artikel heb geplaatst rent er zelfs iemand met een T-shirt en daarover een trui, terwijl de zon goed aan het schijnen was!
